De naam Marinus Heijnes (1888–1963) is vooral verbonden met het Hollandse landschap zoals de Kagerplassen en Brabant. Minder bekend is zijn band met de kuststreek tussen Katwijk en Noordwijk. Toch vormden juist deze duinen en de branding van de Noordzee een terugkerend motief in zijn werk, waarin hij de verstilde sfeer en het spel van licht en lucht wist te vangen zonder nadruk op mensen of bebouwing.

In 1916 verliet Heijnes zijn ouderlijk huis in Amsterdam met een opmerkelijk doel: hij wilde per boot naar Katwijk, om zich aan te sluiten bij de kunstenaarskolonie die daar floreerde. Zijn reis kreeg echter een onverwachte wending. Door tegenwind strandde hij op het Kaageiland, waar hij niet alleen inspiratie vond, maar ook de liefde: hij trouwde met de plaatselijke onderwijzeres Charlotte en vestigde zich voorgoed in Kaag. Desondanks bleef de kust hem trekken.

Heijnes trok geregeld naar de duinen tussen Katwijk en Noordwijk, waar hij talloze schilderijen maakte van het duinlandschap en de aanstormende golven. Zijn werken uit deze periode zijn opmerkelijk door hun afwezigheid van zichtbare menselijke activiteit. Geen strandgasten, geen vissersboten – alleen het landschap zelf, in wisselend licht gevangen.

In 1923 schilderde hij het portret van Grietje van Beelen, een markante Katwijkse vrouw, bijgenaamd ‘sloffige Grietje’. Het portret maakte indruk en een latere versie ervan werd in 1941 geëxposeerd in het Frans Halsmuseum met Kunst Zij Ons Doel in Haarlem. Het toont Heijnes’ vermogen om niet alleen landschap, maar ook karaktervolle figuren op ingetogen wijze vast te leggen.

Zijn liefde voor de kust kreeg ook een bijzondere wending. In 1932 werd hij beboet omdat hij zonder vergunning in de duinen tussen Katwijk en Noordwijk stond te schilderen – een teken dat zijn aanwezigheid daar meer was dan incidenteel. In datzelfde jaar verbleef hij meerdere korte periodes met zijn gezin in Noordwijk, vermoedelijk als tijdelijke oppasser van leegstaande villa’s. Ook tijdens die periode bleef hij actief schilderen en zijn kinderen gingen er naar school.

Hoewel Heijnes uiteindelijk zijn thuis vond op Kaag, ligt in zijn werk een duidelijke verbondenheid met de kust. De duinen en zee tussen Katwijk en Noordwijk zijn geen achtergrond, maar hoofdpersonen in zijn oeuvre. Zijn schilderijen brengen niet zozeer de werkelijkheid, als wel de atmosfeer ervan in beeld. Daarmee sluit hij aan bij de traditie van de Haagse School, maar geeft er een persoonlijke, poëtische draai aan.

Heijnes’ werk vormt zo een stille ode aan het kustlandschap – niet als toeristische trekpleister, maar als tijdloze plek van licht, lucht en innerlijke rust.

Foto: aanstormende golven, Museum Noordwijk